- تعداد نمایش : 744
- تعداد دانلود : 223
- آدرس کوتاه شده مقاله: https://bahareadab.com/article_id/807
سال : 12
شماره : 3
شماره پی در پی : 45
فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 12،
شماره 3،
،
شماره پی در پی 45
معرفی نسخه خطی فرهنگ عربی به فارسی «مشکاه المصابیح»
صفحه
(67
- 87)
علی جهانشاهی افشار
تاریخ دریافت مقاله
: بهار 97
تاریخ پذیرش قطعی مقاله
: تابستان 97
چکیده
زبان فارسی با عربی تنیده
شده است و بسیاری از واژه های دخیل عربی از ادوار کهن تا به امروز در شمار
شهروندان لغوی زبان فارسی در آمده و در متون مختلف ادبی و علمی استعمال شدند. از
سوی دیگر به واسطه حنبه اعجازی قرآن کریم و اهمیت قرائت و درک صحیح این عطیه الهی
و مخزن اسرار نبوی، ایرانیان دغدغه تعلیم و تعلم زبان عربی را در همه ادوار تاریخی
داشته اند. یکی از مراجع بسیار مهم در آموزش زبان، لغت نامه های دو زبانه است که
اهم واژه های پرکاربرد و ضروری را فهرسا و معنی کرده باشد. از زمره این واژه نامه
های متقدم که در خارج از ایران تصنیف شده باید از فرهنگ عربی به فارسی مشکاه
المصابیح یاد کرد. اثر مذکور نگاشته مصطفی بن قباد لاذقی است. احوال وی در هاله ای
از ابهام قرار دارد و از مطاوی آثار رجالی و تراجم نیز مطلبی در باب وی مستفاد نمیشود.
مشکاه المصابیح بر اساس روش باب و فصل تبویب شده است. این اثر به لحاظ مطالعات
زبانشناسی عربی و فارسی و اختصاصات رسم الخطی حائز بررسی و ارزش فراوان است.
کلمات کلیدی
فرهنگ لغت
, مشکاه المصابیح
, مصطفی بن قباد اللاذقی
, عربی به فارسی
- برهان قاطع، خلف تبریزی، محمدبن حسین (1362)، تهران، ابن سینا.
- ت‍اج‌ال‍م‍ص‍ادر، ب‍ی‍ه‍ق‍ی، اح‍م‍دب‍ن علی (1390)، به تصحیح و ت‍ح‍ش‍ی‍ه و ت‍ع‍ل‍ی‍ق ه‍ادی ع‍ال‍م‌زاده. تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- تاریخ ایران: از اسلام تا سلاجقه، از سلسله تحقیقات گروه تاریخ ایران دانشگاه کمبریج، ر.ن. فرای. (1378)، مترجم: حسن انوشه، ج 4، تهران، امیرکبیر.
- راهنمای تصحیح متون، جهانبخش، جویا (1390)، تهران، میراث مکتوب.
- روش تحقیق و شناخت مراجع ادبی، غلامرضایی، محمّد (1385)، تهران، جامی.
- فرهنگ فارسی، معین، محمد (1356)، تهران، امیرکبیر.
- فرهنگ مصادر اللغه (1377)، به تصحیح عزیزالله جوینی، تهران، دانشگاه تهران.
- فرهنگ نظام، داعی‌الاسلام (1366)، (5جلد)، تهران، کتابخانۀ دانش.
- فهرستواره دست¬نوشت¬های ایران: دنا، درایتی، مصطفی (1389)، ج9، تهران، کتابخانه ، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
- لغت نامۀ دهخدا، دهخدا (1373)، تهران، موسسۀ لغت نامۀ دهخدا با همکاری انتشارات دانشگاه تهران
- مرجع شناسی ادبی و روش تحقیق، ماهیار، عباس (1375)، تهران، قطره.
- مرجع شناسی و روش تحقیق در ادبیّات فارسی، ستوده، غلامرضا (1371)، تهران، سمت.
- مرجع شناسی: شناخت خدمات و کتاب¬های مرجع، مرادی، نورالله (1386)، تهران، فرهنگ معاصر.
- المصادر، زوزنی، اب‍وع‍ب‍دال‍ل‍ه ح‍س‍ی‍ن‌ب‍ن اح‍م‍د (1374)، به اه‍ت‍م‍ام ت‍ق‍ی ب‍ی‍ن‍ش، تهران، ن‍ش‍ر ال‍ب‍رز.
- مهذب الاَسماء، محمود بن عمر الزنجی السجزی (1364)، تصحیح دکتر محمد حسین مصطفوی، تهران، انتشارات علمی و فـرهنگی.
- نسخه خطّی مشکاه المصابیح، لاذقی، مصطفی بن قباد (بی¬تا)، نسخه خطّی مشکاه المصابیح، محفوظ در کتابخانه آیه الله مرعشی به شماره 3796.
- نمونه¬ای از شیوه‌های ابتکاری و گوناگون دانشمندان ایرانی در فنّ فرهنگ نویسی، شهابی، علی اکبر (1367)، مجلّه ایران نامه، بهار 1367، شماره 23، صص 458 تا 480.